Diş İmplantı Nedir?
Diş tedavilerinde oldukça sık başvurulan bir yöntem olan diş implantı, eksik olan dişlerin yerini alması amacı ile çene içerisine yerleştirilen yapay bileşenleri ifade eder. Şekil itibariyle vidaya benzetilen ve aslında yapay bir diş kökü olan implantlar, genellikle titanyumdan yapılmaktadır. İmplantların başarısı, dokuya sağladığı yüksek uyum sebebi ile oldukça fazladır.
Diş hekimliğinde sıklıkla kullanılan implantın tercih edilme sebeplerinden bir diğeri ise çok geniş bir yelpazede uygulama imkanı sunmasıdır. İmplant tedavisi tek bir dişin eksikliğini yaşayan hastalardan başlayarak tüm ağız dişsizlik şikayetiyle bize başvuran hastalarımıza kadar, eksik giderici işlemlerin çoğunda uygulanabilmektedir. İmplant tedavisi, sağlam ve sağlıklı diğer dişlere hiçbir müdahale olmaksızın yapılmaktadır. Çiğneme hissinin doğal diş ve ağza en yakın olması ise sağladığı en büyük avantajlarındandır. Tüm bu avantajları ile implant tedavisi, çağımızın en sık uygulanan tedavi yöntemleri arasına girmiştir.
Eksik dişlerin yerine yapılan; uzun süreli hatta yaşam boyu sorunsuz şekilde kullanabilen implantların tedavisinin uzman diş hekimleri tarafından yapılması oldukça büyük bir önem arzeder. İmplantlar, steril bir klinik ortamında küçük çaplı cerrahi işlemler sonucu çene kemiğine yerleştirilmektedir. Yapılan işlemlerin ve sonuna gelinen tedavinin ardından yerleştirilen implantlar ortalama iki-üç ay içerisinde çene kemiğine tamamen tutunmaktadır. Ancak implant tedavisinin eksiksiz ve sorunsuz uygulanabilmesi için kemik ve çene yapısının tedaviyi destekleyici, diş etlerinin ise sağlıklı olması gerekmektedir. Aksi takdirde, öncelikle ilave kemik cerrahi uygulamaları ve diş eti tedavileri ile implanta hazırlık yapılmalıdır.
Titanyum ve çeşitli alaşımlardan (metal-metal karışımı) üretilen implantlar, ağız sıvılarından etkilenmemesi ile de tercih edilmektedir, bu da implantların uzun ömürlü olmasını sağlayan başlıca nedenlerdendir. İmplantların ağız içi kuvvetlere (çene kemiği, kasları ve çiğneme ile kemiğe uygulanan güç) dayanacak şekilde planlandığı ve yapılandığı gözlemleniyor. Titanyumun özel maddeler ve malzemelerle kaplanmasının doku dostu özelliğini, böylelikle implantın yapıldığı dokuya uyumunu arttırdığı bilinmektedir. Bu durum, iyileşme süresinin kısalmasını sağlamasıyla hastalarımıza kısa ve sancısız bir tedavi süreci vadetmektedir.
Diş İmplantı Kimlere Uygulanabilir?
Kısmi veya tüm ağız diş eksikliğinin başta fonksiyonel, daha sonra estetik, ve bunların sonucu olarak yarattığı psikolojik problemler oldukça yaygın hasta şikayetleri arasındadır. Eksik dişler sebebi ile etkin bir çiğneme yapamaz, haliyle sindirim sistemimizi de etkileyen bir dizi sorunla başbaşa kalırız. Buna ek olarak çene ekleminin fonksiyonunu olumsuz olarak etkileyen diş kaybı, sebep olduğu görüntü ve konuşma problemleri ile kişilerin özgüvenini de olumsuz olarak etkilemektedir.
İmplantlar ile kaybettiğiniz dişlerinizin yerini alabilecek, belki de eskisinden de sağlam ve sağlıklı bir ağıza kavuşabilir, kendinizi iyi hissettiğiniz günlerin ardından aynalar ile barışabilirsiniz.
Diş çekiminin ve çeşitli cerrahi müdehalelerin ardından uygulanan implantlar tedavi sonrası erime miktarını önemli ölçüde düşürmekte ve komşu dişlerden destek alamaması sebebi ile, geleneksel köprülere göre daha koruyucu bir uygulama olarak sıklıkla uygulanmaktadır.
Elbette diş implantlarının uygulanabilmesi için kişinin genel sağlık durumunun da iyi olması aranan koşullar arasındadır. Sağlıklı bir diş eti ve çene yapısı ile implantları destekleyebilen kemik yapısına sahip, iyi ağız bakımı yapan kişilerin tedaviden daha olumlu sonuçlar elde ettiği tespit edilmiştir.
İmplantın yerleşebilmesi ve sağlamlığı açısından çenedeki kemik miktarı büyük önem arzeder. Çene yapısındaki eksikliklerin varlığı veya kemik miktarının yeterli olmaması halinde uygulamada sorunlar yaşanabilir.
Bu durumda ise günümüzdeki ileri teknikler devreye girmektedir. İmplantın yerleştirilmesi için uygun altyapı sağlanması gerektiğinden, öncesinde yapılacak cerrahi işlemler sonucunda sorunsuz bir tedavi uygulanabilmektedir.
Hangi Durumlarda İmplant Tedavisi Uygulanamaz?
Bazı kişilere ise implant tedavisi uygulanamaz. Tedaviye başlamadan önce hastanın genel sağlık durumu hakkında bilgi alınmalıdır.
Aşağıdaki sağlık/sağlıksızlık unsurlarını taşıyan bireylerin hekimler tarafından farklı tedavi seçeneklerine yönlendirilmeleri gerekmektedir.
- Kemik büyüme ve gelişimini tamamlamamış ergenlik çağına mensup kişiler
- Baş ve boyun bölgesine çeşitli nedenlerle radyoterapi uygulanmış bireyler
- Sık şekilde sigara kullanan kişiler (Sigara kullanımının ağız içerisindeki yara iyileşmesini baskıladığı bilinmektedir.)
Ayrıca diyabet, yüksek tansiyon, hemofili ve otoimmun hastalıklar gibi sistemik sorunları bulunan, kortikosteroid, bifosfonat, immün sistemi baskılayıcı, kemoterapötik ilaç kullanan bireylerin sağlık durumları hakkında öncelikle doktorlarına bilgi vermeleri ciddi önem taşır. Bu hastalara uzman kişiler tarafından izin verilmesi halinde implant uygulanabilmektedir.
İmplant Tedavisi Öncesi Yapılan Muayene ve Tetkikler
İmplant uygulamalarından önce, sorunsuz bir uygulama ve kişiye uygun ölçüler alınmış özgün bir diş yapısı sağlamak adına, tedavi öncesi yapılacak muayene ve tetkikler ağız yapısının tam olarak anlaşılabilmesi, konumlandırmanın tam ve düzgün olarak yapılabilmesi açısından büyük önem arzetmektedir.
Bu tetkiklerin başında ultrason gelirken ikinci sırada tomografi gelir. Ağrısız işlemler olan bu görüntüleme teknikleri hastayı ve ağız yapısını tanımak açısından çok önemlidir. Birçok hastaya, özellikle de birden fazla implant yaptıracak hastaya tomografi işlemi özellikle uygulanmalıdır. Yani ortada bir zorunluluk olmasa da çalışmanın detaylandırılması ve hassasiyetin artırılması açısından mutlaka tomografi çekilmelidir.
Cerrahi Aşaması
İmplant tedavisinin cerrahi aşaması son derece kritiktir. Çünkü implant, cerrahi aşama sırasında kemiğe yerleştirilmektedir. Cerrahi işlemin bir implant için ortalama 15 dakika sürdüğü belirtiliyor. Cerrahi aşamanın toplam ne kadar süre içerisinde tamamlandığı ve iyileştiği ise hastaların yaş, kemik ve çene yapısı, beslenme ve fırçalama alışkanlıkları gibi çevresel ve genetik faktörlere göre değişiklik göstermektedir. Yerleştirilecek implantın sayısı, konumu, şekli ve hastanın tedavide gösterdiği dayanışma gibi bazı unsurların da etkisi bulunmaktadır.
İmplantların çene kemiğine yerleştirilme işlemi lokal anestezi altında gerçekletirilmektedir. Bu sayede operasyon esnasında ağrı duymazsınız. Cerrahi işlemin ardından 3-4 saat geçmesi halinde anestezinin baskılayıcı etkisi azalacağından bir miktar ağrı hissedebilirsiniz. Hissedilen ağrı düzeyinin kişiden kişiye değişebildiği gözlemlenmekle birlikte, bu ağrıların dayanılmayacak düzeyde olmayacağından emin olabilirsiniz. Ağrıların azalması için doktorunuzun sizlere ağrı kesici yazması muhtemeldir, yazmaya gerek duymadığı takdirde ise doktorunuzdan kendiniz talep edebilirsiniz.
Nasıl sahip olduğumuz, doğuştan veya sonradan gelen dişlerimiz bakıma ihtiyaç duyuyorsa, implant tedavisiyle sahip olduğumuz yeni dişlerimiz de doktor kontrolü ve bakım gerektirmektedir, aksi takdirde sorunlara neden olmaktadır.
Cerrahi aşama sonrası ve diğer aşamalarda tedaviniz tamamladıktan sonra aşağıdaki unsurlara dikkat etmelisiniz:
- Dişler düzgün ve düzenli olarak fırçalanmalıdır.
- Çok fazla sigara içilmemesi gerekir. Sigara tüketimini azaltmak hekimler tarafından muhakkak önerilmektedir.
- Diş hekimi kontrolleri kaçırılmamalıdır.
- Tedavi sonrasında implantlar ve kendi dişlerimizin fiziksel olarak zarar görmemesi için de dikkatli olunması şarttır.
- Bir sağlık sorunu olmaksızın 6 ayda bir diş hekimi gözetiminde gerekli kontroller yaptırılmalıdır.
Osseointegrasyon Süresi
Osseointegrasyon, klinik bir terimdir.Osse/Osseum:Kemik, İntegrasyon:Dokuya uyum sağlama anlamına gelmektedir. Bu iki kavramı sentezlediğimizde Osseointegrasyon kemik içi implantların çevre kemiğe ve dokuya tutunması sonucu meydana gelen uyum olarak açıklanıyor.
Cerrahi işlemler sonucu yerleştirilen implantlar, ortalama 2 ila 4 ay bekleme süresine sahiptir. Belirtilen bekleme süresine “osseointegrasyon” deniliyor. Osseointegrasyon süresi ise implantın çene kemiği ile kaynaşması için gerekli olan süreyi göstermektedir. Bu bekleme sürecinde elbette fizyolojik, fiziksel ve psikolojik anlamda sizleri rahat ettirmek adına geçici dişleriniz takılmaktadır. Sürecin en doğru şekilde yönetilmesi gerekirken, implant veya özgün dişleriniz farketmeksizin, tüm dişlerinizi ideal bir şekilde fırçalamalısınız.
Üst Yapı Aşaması
Cerrahi aşama, osseointegrasyon aşaması ve iyileşme süreçleri sonrasında üst yapı aşamasına başlanır. Kaynayan titanyum implantın üzerine kuron denilen porselen veya zirkonyumdan yapılacak kaplamalar için çene kemiği için hazırlanmalıdır. Kaplamalar implant üzerine vidalama veya yapıştırma teknikleri kullanılarak oturtulur. Hastanın ağzında yapılan ölçümler sonucu belirli kalıplara göre yapılan bu kuronlar veya protez dişler için doktorunuzdan (veya buradan-link) bilgi alabilirsiniz. Dişlerinize kavuştuktan sonra, hekiminiz tarafından yapılacak olan bilgilendirmeler doğrultusunda geçireceğiniz sorunsuz bir tedavi süreciyle sağlıklı gülüşlere merhaba diyeceksiniz.
Genel olarak üst yapı aşamasının da ortalama birkaç hafta içerisinde tamamlandığı belirtilmiştir. Ayrıntılı bilgi vermek gerekirse, implantın üzerine yapılacak dişler için önceden planlama yapılır. Bu planlama için 3 boyutlu planlama sistemleri de kullanılan yeni teknolojiler arasındadır. Üst kuron yapısı implantın uzun vadeli başarısı açısından ciddi bir önem arzeder. Muayene, tetkik, implant ve kaplamayı içeren bu tedavi aşamaları bittikten sonra ağız hijyenine dikkat edilmelidir. Doğal dişleriniz ve ağız yapısı ve ağız içi florasına sonradan dahil olmuş implantlar için ağız sağlığınız ciddi önem taşımaktadır.
Tedavi Sonrası Ağız Bakımı Ve Hijyeni
İmplant tedavisinin tüm aşamalarıyla tamamlanmasının ardından 2 saat boyunca herhangi bir şey yiyip içmemelisiniz. İlk gün sıcak içeceklerden uzak durmalı, sadece yumuşak ve soğuk yiyecekler tüketmelisiniz. Operasyonların sonucunda koagülasyonu stimüle etmek (yara iyileşmesi ve pıhtılaşma sürecini hızlandırmak) ve kanamayı durdurmak için yumuşak, steril bir tampon ile yavaş hareketlerle baskı uygulanması önerilmektedir.
İmplant cerrahi operasyonun ardından ilk gün kan görülmesi olarak kabul ediliyor. Örneğin ertesi sabah uyanınca yastıkta kan izleri görülme ihtimali vardır. Böyle bir durum ile karşılaşılması halinde endişelenmeye gerek yoktur. Uzmanlar, yara bölgesinin onarım ve iyileşme sürecinin başlaması açısından 24 saat boyunca ağız içinin stabil tutulmasını, çalkalama, fırçalama gibi işlemlerin ertelenmesini önermektedir.
Tedavi Sonrası Beslenme
İmplant tedavisi ve tedavi sırasında gerçekleşen ek işlemlerin tamamlanmasının ardından beslenmeye mutlaka dikkat edilmelidir. Birkaç ay boyunca yenilen besinler özenle seçilmeli, Titanyum implantın çene kemiğine kaynama dönemi olarak kabul edilen dönem içerisinde sıcak veya soğuk olmayan yumuşak besinler tüketilmelidir. Böylece, implantın zarar görme ihtimali elenmiş ve iyileşme süreci hızlandırılmış olur.
Tüketilen besinlere dikkat etmemek, implant tedavisi sonrasında tahriş sonucu gelişen ağrı, şişlik, kızarıklık, iltihap gibi sorunlar yaşanmasına neden olabilmektedir. Bu nedenle oda sıcaklığında bekletilmiş peynir, yoğurt, çorbalar, yumuşak pişirilmiş yumurta, meyve suları, süt, yumuşak et, dondurma, muhallebi gibi besinler almalısınız. Bu noktada beslenmenin sınırlandırılması sebebi ile gelişebilecek olan vitamin ve mineral eksikliğine dikkat edilmelidir, bu iyileşme süreci açısından da önem taşımaktadır. Bu dönemde eksik alınan vitamin ve minerallerin kivi, elma, taze sıkılmış meyve suları, portakal, greyfurt, çilek, elma gibi meyveler tarafından karşılanması mümkündür.